Het liedje van verlangen

Het zal de lente wel zijn: Martha laat ons bij de #WOT deze week iets schrijven over VERLANGEN en enkele dagen later vraagt zij ons bij #50books van welke boeken we rode oortjes krijgen of kregen.....

Ze voorziet ons van een lange lijst inspiratiemogelijkheden:
 
Verlangen ~ 1) Aandrift 2) Aspiratie 3) Begeerte 4) Begeren 5) Behoefte 6) Belust zijn op 7) Bevlieging 8) Desideratum 9) Dorst 10) Dorsten 11) Droom 12) Eerzucht 13) Eis 14) Eisen 15) Exigentie 16) Geven om 17) Gewenst 18) Haken 19) Hang 20) Heimwee 21) Hongeren 22) Hopen 23) Hunkeren 24) Innerlijke behoefte 25) Kosten 26) Lust 27) Neiging 28) Norm

Als we normen en eisen buiten beschouwing laten, gaan de andere betekenissen eigenlijk allemaal om hetzelfde: de sterke emotionele behoefte aan iets of iemand. Misschien moet je eerst ouder (en wellicht wijzer) worden om te begrijpen dat verlangen meestal een onprettig gevoel is: het benadrukt wat er niet is en wat je wel graag zou willen hebben, ervaren of waar je van zou willen genieten. Het is dus eigenlijk het gevoel dat er iets ontbreekt.

Maar stel: je verlangen komt uit. Kun je dan tevreden zijn of komt er meteen weer een ander verlangen voor in de plaats? Leef je van behoeftebevrediging naar behoeftebevrediging, zonder ooit gelukkig en tevreden te zijn met wat je wel hebt? En hoe komt het dat niet elk mens daar op dezelfde manier mee om gaat? Karakter, opvoeding en levenservaring vermoed ik.

Materiële verlangens hebben mij nooit gekweld. En wie tevreden kan zijn, is een gelukkig mens. "Een kinderhand is snel gevuld", zei men vroeger en voor kinderen van vlak na de oorlog was dat zeker zo. En als je ouders dan ook het goede voorbeeld geven, zuinig en duurzaam leven en, waar mogelijk, anderen helpen het hoofd boven water te houden, dan is er misschien toen al een een tevreden en gelukkig mens gevormd.

Natuurlijk zal ook ik best eens wensen gehad hebben en teleurgesteld geweest zijn als ze niet uit kwamen. Maar heftige verlangens die jaloezie of diepe ongelukkigheid teweeg brachten, nee die herinner ik me niet.

Dat literatuur je helpt een beeld te vormen van wat belangrijk is in het leven, is pas later tot me door gedrongen. Niet alles wat ik lezen moest op de middelbare school beviel me even goed. Maar het eerste boek dat me aan het denken zette over het leven was Effi Briest van Theodor Fontane.

"Effi Briest is een realistische roman van de Duitse schrijver Theodor Fontane. De roman verscheen in 1894-1895 als feuilleton en werd in 1896 voor het eerst als boek gepubliceerd. Effi Briest wordt algemeen beschouwd als Fontanes meesterwerk. Effi Briest kan gerekend worden tot een reeks grote realistische romans uit de tweede helft van de negentiende eeuw als Anna Karenina, Madame Bovary en Eline Vere. Al deze boeken kenmerken zich door een strenge en doordachte compositie en hebben vanuit een vrouwelijk perspectief het ongelukkige huwelijk als centraal onderwerp, een thema waarop in die tijd nog een behoorlijk taboe rustte." (WIKIPEDIA).

Mij bleef bij dat Effi op een moment van berusting zegt: "Als ik dan niet gelukkig kan zijn, dan kan ik nog wel tevreden zijn. En misschien is wie tevreden is wel gelukkig." (Pin me niet vast op een letterlijke tekstweergave, het is mijn herinnering en/of interpretatie.).
Ik las meer realistische romans uit deze periode en daarbij ging het me niet per se om het thema van de ongelukkige liefde, als wel om dat van de onvrijheid. Niet vrij om te kiezen, om je eigen weg te gaan, je eigen doelen na te streven, te studeren, een huwelijk te weigeren, te scheiden. Dat was wat naar mijn idee deze vrouwen ongelukkig maakte en gaf mij in mijn pubertijd een extra motivatie om te zorgen dat ik later wel in staat zou zijn mijn eigen leven te bepalen. Dat deed dus de literatuur! 

En nu? Nu ben ik een rijk mens, zonder veel verlangens. Lezen en schrijven, studeren, wandelen: ik kan het allemaal nog. De kleinkinderen, kinderen en andere naasten en vrienden zijn een bron van levensvreugde. En uiteraard de natuur, daar vind ik mijn rust en laad ik me op. Wat zou een mens dan nog meer kunnen verlangen?

P.S. Er schijnt ook en film van Effi Briest gemaakt te zijn, dus als je erg nieuwsgierig bent.....

© Jannie Trouwborst, maart 2017.

 #WOT: betekent Write on Thursday. Iedere donderdag kiest Martha een woord waarover je iets kunt schrijven, vloggen of ploggen. Laat HIER een link achter naar je eigen blog zodat iedereen mee kan lezen.