Je kunt maar beter je biezen pakken!

Carel pakt dit keer uit met een woord waar je alle kanten mee op kunt: PAK. Er schieten mij direct veel bekende gezegden en spreekwoorden te binnen. Uiteindelijk blijf ik steken bij "je biezen pakken". Ook niet onbekend, maar er is een leuk zijsprongetje mee te maken. 

"Je biezen pakken" wil zeggen: je boeltje bij elkaar pakken en weggaan, omdat je moet vluchten of gewoon weg wilt, of omdat je weggestuurd wordt. Naast deze uitdrukking komt ook voor "je matten pakken".

Die laatste uitdrukking houdt wellicht verband met rondtrekkende kunstenaars die matten gebruikten om er hun kunsten op te vertonen. Met de matten pakten ze hun bezittingen weer bij elkaar als ze vertrokken.

Hoe zijn die twee aan elkaar gelinkt? Matten werden in het verleden gemaakt van biezen. In ons drassige land zijn ze volop beschikbaar en ze werden graag gebruikt voor het vlechten van matten, stoelzittingen, manden en koffers. De rondtrekkende kunstenaars gebruikten hun biezen matten, de latere reizigers pakten hun spullen in een biezen koffer of mand. En al gaat alles nu in een lederen rolkoffer, de uitdrukking "je biezen pakken" wordt nog steeds begrepen. 

Het zijsprongetje waar ik op doelde, is ons bezoek aan het Nationaal Vlechtmuseum in Noordwolde (KLIK HIER). Het dorp stond vroeger bekend als het 'Vlechtdorp van Nederland'. In de 19e en 20e eeuw vlocht de bevolking van wilgenteen en biezen uit de omgeving en later rotan uit de tropen manden, stoelen, wiegen en andere producten. Eerst als broodnodige bijverdienste voor de veenwerkers tijdens de wintermaanden, later voor de bloeiende industrie die heel Europa veroverde. De allereerste gespecialiseerde Rijksambachtsschool in Nederland was de Rietvlechtschool in Noordwolde.

Deze economische activiteiten zijn inmiddels zo goed als verdwenen, maar in het Nationaal Vlechtmuseum wordt de herinnering aan het vlechtambacht levend gehouden. Het gaat daarbij niet alleen om een museum waar over vroeger verteld wordt. Nog steeds zijn er veel mensen die zich uit liefhebberij met vlechten bezig houden en allerlei activiteiten van deze hobbyisten en hun verenigingen worden vanuit het Nationaal Vlechtmuseum gestimuleerd. Zo blijft het vlechtambacht een levende traditie.

Het Museum is pas vernieuwd en zeker een bezoek waard. Ik weet zeker dat je voortaan met heel andere ogen naar vlechtwerk zult kijken. Dus niet bij de pakken neerzitten, snel je biezen pakken en op naar Noordwolde!

© Jannie Trouwborst, maart 2017.

Iedere dinsdag geeft Carel de Mari op zijn blog een woord op waarmee je een spreekwoord kunt bespreken. Iedereen kan altijd meedoen. Hoe? Mag je zelf weten. Je kunt een verhaal schrijven waarin het spreekwoord een rol speelt, je kunt in de etymologie duiken en de oorsprong van het gezegde verklaren, et cetera. Plaats een link onder het blog van Carel en lees daar ook de andere bijdragen.