Loslaten is het woord voor mij in 2019

De eerste dag van het nieuwe jaar. Vol verwachting beginnen mensen aan de goede voornemens die ze zichzelf gesteld hebben. Om in de loop van het jaar, vroeger of later, te ontdekken dat het toch niet lukt. Losers? Nee, ze hebben het in elk geval geprobeerd. Alleen: waarom lukt het niet? Bij mij is dat omdat ik te snel de moed opgeef, aangewakkerd door dat venijnige stemmetje dat me inwrijft: zie je wel je bent een mislukkeling. Houd er maar mee op, want het wordt nooit wat.

Toch zijn er momenten geweest waarop ik dat stemmetje wel de baas was. Toen ik stopte met roken bijvoorbeeld. Doe alle rookwaar het huis uit, luidde het advies. Maar dat deed ik juist niet. Het laatste pakje shag lag op de schoorsteenmantel en dat bleef daar liggen. IK bepaalde zelf dat ik niet ging roken. En juist dat pakje dat daar lag maakte me sterker: ik voelde me geweldig dat ik het kon laten liggen, het gaf me zelfvertrouwen en extra kracht. Geen stemmetje dat me aan het twijfelen kon brengen.

Ik heb nog niet veel voornemens voor het komende jaar en als ze er al zijn dan zijn ze nogal abstract. Geen meetbare doelen in de vorm van gelezen boeken of afgevallen kilo's. Maar het tot zwijgen brengen van dat irritante stemmetje dat me het plezier in het leven probeert te ontnemen. En niet al het leed van de wereld op mijn schouders nemen. Dat laatste klinkt zwaarder dan het is, maar ik heb wel steeds de neiging om altijd klaar te staan bij elke hulpvraag of zelfs zonder vraag, als ik denk dat ik kan helpen. Misschien ervaren anderen het juist wel als bemoeizucht. Dus selectiever worden, alleen de mensen die me dierbaar zijn ter zijde staan en al het andere aan anderen overlaten.

Van het nieuws in krant en op tv word je niet vrolijk. Wie daarvoor gevoelig is, zoals ik, kan er niet goed meer tegen te zien wat mensen in de wereld elkaar allemaal aandoen. Oorlogen, hongersnood, terreur, natuurrampen ten gevolge van de klimaatveranderingen, misdaden, maar ook dichterbij: het afbreken van de verzorgingsstaat en het vergroten van de kloof tussen arm en rijk, gebrekkige gezondheidszorg, geweld tegen hulpverleners, extreem vandalisme, drugsgebruik, kindermishandeling en nog veel meer. Je kunt je ogen er niet voor sluiten. Het doet me allemaal pijn en verdriet en vaak word ik er machteloos opstandig van. Maar helpt dat? Kan ik er echt iets aan veranderen?

Het zal niet eenvoudig zijn, maar ik moet loslaten. Een van mijn onlangs geformuleerde leefregels is: Aanvaard wat je niet veranderen kunt en richt je op de dingen waar je wel invloed op hebt. Want wie heeft er iets aan als ik verdrietig ben of me vreselijk opwind over zaken waar ik geen invloed op heb? Het kost me heel veel energie, zonder dat het iets oplevert. Die kan ik beter ergens anders voor gebruiken.

Zo zijn er ook minder urgente dingen die me belemmeren door mijn drang anderen te helpen. Ik voel me verplicht elke enquête of elk review in te vullen, veel petities te tekenen, op elke vraag waar ik het antwoord op weet op Twitter, dat ook te geven. Om oude boeken niet weg te doen, omdat er soms nog wel eens iemand naar vraagt op Boekwinkeltjes. Ik las laatst ergens dat de drang om altijd maar anderen gelukkig te maken te maken heeft met het voorkomen dat anderen zich net zo ongelukkig zouden kunnen gaan voelen als jijzelf. Ik herken dat wel van mijn pubertijd, toen zat ik ook niet lekker in mijn vel, maar iedereen genoot van mijn humor en mijn leuke invallen. Terwijl ik van binnen doodongelukkig was.

Als ik het bovenstaande probeer samen te vatten: mijn goede voornemens zijn dat innerlijke stemmetje herkennen en het zwijgen opleggen. Niet zo veel voor anderen denken en leven. Mijn ogen proberen te sluiten voor het grote leed in de wereld waar ik geen invloed op heb en me richten op wat ik wel kan veranderen, ook al is het maar een klein beetje. Als iedereen dat zou doen, zou er vast minder leed in de wereld zijn. Niet steeds in de hulpmodus schieten, dat bewaren voor wie me echt aan het hart gaat in familie en kennissenkring. Ook bij het opruimen van mijn huis: niet alles bewaren omdat er misschien ooit nog eens iemand om zal vragen.

Maar het gaat nog verder: niet elke enquête hoeft per se door mij ingevuld te worden. Niet elk verzoek om vogels, vlinders, bijen etc. te tellen hoeft gehonoreerd te worden. Alleen als ik er toevallig echt zin in heb.

Ik heb geen vuurwerk afgestoken. Moet ik dan de resten opvegen straks omdat ik nu eenmaal vroeg op ben en om te voorkomen dat kinderen zich verwonden? Voor zulke dingen voelde ik altijd een morele verplichting. Dat moet maar eens afgelopen zijn. Nu zijn de anderen aan de beurt. Als ik zin heb om even actief buiten bezig te zijn, kan ik beter in mijn eigen tuin aan de gang gaan.

Loslaten is het woord voor 2019 voor mij.

© Jannie Trouwborst, januari 2019.