Boekverfilming: Dubbelspel van Frank Arion

In 2006 deelde de Openbare Bibliotheek voor de eerste maal een gratis boek uit in het kader van Nederland Leest. Dat was Dubbelspel van de Antilliaanse schrijver Frank Martinus Arion. Natuurlijk haalde ik het boek op en wilde ik graag het uitverkoren verhaal lezen. Maar ik vond het moeilijk me in te leven in het verhaal. Het speelde zich af in een wereld die ik me moeilijk kon voorstellen en de hoofdpersonen behoorden tot een cultuur waar ik niet genoeg van af wist om de impact van de gebeurtenissen en de onderlinge verhoudingen goed te kunnen begrijpen. En hoewel anderen er lovend over spraken, stelde het mij teleur.

Enkele weken geleden was hier het Filmfestival Zeeuws-Vlaanderen. Er waren weer heel wat verrassende films te zien, ook boekverfilmingen. Want het festival is gelinkt aan het jaarlijkse Film by the Sea (in september in Vlissingen) waar vrijwel uitsluitend boekverfilmingen te zien zijn. In april zijn er voorpremières in Terneuzen. Enkele jaren geleden was dat Boven is het stil van Nanouk Leopold naar een boek van Gerbrand Bakker. Dit jaar was dat dus Dubbelspel van Frank Arion.

Synopsis
Na een afwezigheid van tientallen jaren keert de in Europa succesvolle dokter Ostrik Fiel terug naar zijn geboorteplaats Curaçao. Het bezoek herinnert hem aan veertig jaar eerder, toen een ogenschijnlijk onschuldig dominospel dramatische gevolgen had voor alle betrokkenen: ambitieuze, kleurrijke mannen en hun wilskrachtige echtgenotes die een leven op probeerden te bouwen op het zinderende eiland, te midden van verbroken tradities, intriges en pijnlijk verraad. Gebaseerd op de gelijknamige roman van Frank Martinus Arion. 

Het spreekt vanzelf dat ik graag wilde ervaren of de film me misschien wel kon raken. En dat was het geval: ik was er enorm van onder de indruk, heb er volop van genoten en ga met deze beelden in mijn hoofd het boek nog eens lezen. En het werd me ook duidelijk wat ik gemist had bij het lezen.
Ik weet niet hoe dat bij anderen is, maar als ik lees dan ontwikkelt zich als vanzelf een film in mijn hoofd: ik heb een beeld van de omgeving, van de personen, zie de gebeurtenissen voor me. En daarom vallen films na het lezen soms tegen: ze stroken niet met de beelden in mijn hoofd. Dat botst.

De natuurbeelden, de acteurs, de regie en de vorm waarin het verhaal gegoten is: alles speelt een rol in deze prachtige film. Curaçao vormt een geweldig decor, de acteurs spelen hun rol voortreffelijk, de regisseur heeft er iets heel bijzonders van gemaakt. Niet eerder zag ik een film die een verhaal van kort geleden verbeeldt en waarin uitsluitend niet-blanken een rol spelen. De rolverdeling zorgde er voor dat ook de verschillen tussen de Curaçaose bevolkingsgroepen duidelijk werden en hun onderlinge verhoudingen. Zelfs de grote cultuurverschillen die er bestaan tussen ons en de Antilliaanse bevolking worden zo naturel in beeld gebracht, dat je het verloop van het verhaal als volkomen vanzelfsprekend ervaart.

Hella Haasse schreef aan het einde van haar lofrede bij de Nederland Leest uitgave:
"Dubbelspel is een voorbeeld van wat herlezen teweeg kan brengen. Dertig jaar geleden gold de roman dadelijk als verrassend: informatief en vol mensenkennis, humor en inzicht, geschreven in een soepel, beeldend Nederlands, verrijkt met elementen uit de Caraïbische cultuur. Bij herlezing blijkt het boek dubbel interessant. Het geeft reliëf aan wat wij in de loop der jaren wisten of dachten te weten over Curaçao. Het maakt duidelijk hoe weinig wij hebben begrepen van dat gebied en de mensen die er leven."

Vooral met betrekking tot dat laatste voegt deze film er nog een extra dimensie aan toe.

Vanaf 25 mei draait de film in de Nederlandse bioscopen. Het is een echte aanrader. Of je het boek nu wel of niet gelezen hebt en of je dat wel of niet goed vond. De trailer kun je hier bekijken: DUBBELSPEL 

Kijk ook eens hier: http://literatuurmuseum.nl/artikelen/dubbelspel-is-niet-wit-te-maken. Interessant artikel! 

© Jannie Trouwborst, mei 2017.