Mayn Shtetl Sas - Klezmerband

Fiddler on the Roof, in het Nederlands Anatevka, is een musical die voor het eerst werd uitgevoerd op Broadway op 22 september 1964. Het verhaal is gebaseerd op de Jiddische roman Tevye en zijn dochters (of Tevje de Melkboer en andere verhalen) uit 1894 van de Russisch-joodse schrijver Sjolem Alejchem. De muziek werd geschreven door Jerry Bock op tekst van Sheldon Harnick. Bekende liedjes uit de musical zijn: If I Were A Rich Man (Als ik toch eens rijk was), Sunrise, Sunset en Matchmaker, Matchmaker, Make Me A Match. In Nederland speelde destijds (1968?) Lex Goudsmit de hoofdrol. (voor een youtubefilmpje: KLIK HIER)

Daar moest ik aan denken toen ik in ons regionale dagblad las over een jubileumconcert van de Klezmerband Mayn Shtetl Sas (= Mijn stadje Sas) in Sas van Gent. Ik had er al wel vaak enthousiast over horen praten, maar ik was nog nooit bij een optreden geweest. Hoogste tijd dus!

De band bestaat uit 5 mensen:

• Besklarinet: Maddy Willaert-Ranschaert en Carmen Sijnesael-Andriessen.
• Basklarinet: Joost van der Geld
• Tenorsax: Margo Platteeuw-Hoogervorst
• Zang: Marleen Bode

En Agatha van der Geld, die alle muziekstukken inleidt. Ze begon met een uitleg over wat Klezmermuziek eigenlijk is en waar het vandaan komt.

Het woord klezmer (meervoud: klezmorim) werd oorspronkelijk in de Joodse cultuur in Oost-Europa gebruikt als aanduiding voor een muzikant die de instrumentale bruiloftsmuziek speelde. Op de Joodse bruiloften, die meestal meerdere dagen duurden, speelden de klezmorim/klezmermuzikanten naast veel dansmuziek ook rituele muziek voor bij de huwelijksceremonie en luistermuziek voor bij de maaltijd. Tot aan het midden van de jaren 1970 bestond er geen naam voor de stijl. De muzikanten en platenmaatschappijen noemden de stijl simpelweg "Joodse bruiloftsmuziek". Pas vanaf de heropleving van het muziekgenre eind jaren 1970 werd "klezmer" de benaming voor de muziekstijl. Soms wordt ook wel de term "Jiddische muziek" gebruikt.

Het programma bestond uit zowel dansmuziek als rituele en zowel vrolijke als stemmige muziek. Het was een jubileumconcert waarmee het  tienjarig bestaan werd gevierd. Met oud repertoire, maar ook met nieuwe nummers. Ik heb er echt van genoten. Om met zoveel gevoel te kunnen spelen, moet je wel helemaal verknocht zijn aan je instrument en de stukken die je ten gehore brengt.

Er waren zelfs voor mij als leek bekende stukken bij, zoals de afsluiter die bijna iedereen mee kon zingen: Hava Nagila. Het meest ontroerd werd ik toch door de prachtige vertolking van Amsterdam huilt van Rika Jansen (vorig jaar op 91-jarige leeftijd overleden) door Marleen Bode. Wil je dat destijds bekende lied nog eens horen? KLIK HIER voor een video.

Een geslaagde middag dus. Wie weet tot volgend jaar.

© Jannie Trouwborst, januari 2017.