Het vernieuwde Biesboschmuseum in Werkendam

Fluisterboot Wisper

Het was al weer jaren geleden dat wij het Biesboschmuseum bezochten. Vanaf het pontje bij de Kop van 't Land wandelden we destijds over de dijkjes, langs plassen met zilverreigers en door het polderland met indrukwekkende boerderijen naar een knus onderkomen aan de rand van de vloedbossen en een brede kreek. Genoeg informatie over de streekgeschiedenis en de mensen die er woonden en er hun brood verdienden onder zware omstandigheden. Op de toen gebruikelijke manier gepresenteerd. Niks mis mee. Een wandeling door de omringende heemtuin en daarna met een bootje naar een van de zandplaten vol uitgegroeide vloedbossen om er het onderkomen van de griendwerkers te bekijken. En onderweg volop genietend van de bijzondere natuur.

Maar al verandert dat niets aan de historie die er verteld wordt: om te overleven moeten musea tegenwoordig hun verhaal op een andere manier presenteren. Blijkbaar gold dat ook voor het Biesboschmuseum. In juni 2015 ging het nieuwe onderkomen open; met een totaal vernieuwde presentatie en uitgebreid met informatie over de laatste ontwikkelingen. Ook de Biesbosch zelf maakte nl. in de achterliggende jaren een ingrijpende verandering door. Tijd dus om er weer eens een kijkje te gaan nemen.

Restaurant Biesbosmuseum

Dit keer gingen we met de auto de pont op. Het was helaas geen wandelweer. De lucht was egaal grijs, het goot pijpenstelen en we vluchtten min of meer vanaf de parkeerplaats het museum in. In de garderobe stonden meerdere paraplu's uit te lekken. De ontvangstbalie bevond zich in een hele ruime en lichte hal met een museumwinkel en een groot restaurant met buitenterras. Op het eerste gezicht oogde het allemaal wel een beetje kil en zakelijk, maar in het museumgedeelte viel dat gelukkig mee.

In het tentoonstellingsgedeelte worden ruimte en intimiteit afgewisseld. In de eerste grote zaal wordt een meerschermen-animatie (op drie wanden) over de Sint-Elisabethsvloed(link) van 1421 en het ontstaan van de Biesbosch getoond en verteld. De vloed maakte tweeduizend slachtoffers en had grote gevolgen op de lange termijn: 23 dorpen verdwenen en Dordrecht verloor een sterke economische positie. De animatie is gebaseerd op het paneelschilderij (link) De Sint-Elisabethsvloed (Meester van de Heilige Elisabeth-Panelen, anoniem, ca. 1490 - ca. 1495 - Rijksmuseum) dat de nabestaanden lieten vervaardigen en waarop in stripachtige wijze de ramp wordt uitgebeeld. Door in te zoomen en de figuren te laten bewegen en praten wordt op een heel dynamische en aantrekkelijke manier de historie belicht. Voor mij werkt zoiets beter dan het eindeloos lezen van infopanelen.

Een dergelijke presentatie komen we ook tegen in de grote zaal over de laatste ontwikkelingen: Ruimte voor de rivier. Daar wordt de aandacht gericht op de bijna rampen met doorbrekende rivierdijken van de laatste decennia  en de oplossingen daar voor, met argumenten van voor- en tegenstanders. Onder andere de polders grenzend aan de Biesbosch zijn ingericht als overloop van een teveel aan rivierwater.
Een andere grote zaal bevat een compleet vissersscheepje met de bijbehorende attributen en informatie over de historie van de visvangst in de Biesbosch.

Kleinere zaaltjes zijn onopvallend met de grote verbonden, slingerend, met een bocht, niet te overzien zonder er binnen te gaan. Zoals die over de eendenkooiers: je loopt een vangpijp in en leest de informatie aan het begin en aan het einde van de pijp. Terug heb je weer een andere kijk op de rietschermen die de kooiker en het hondje gebruiken om de eenden te vangen.
Of die over de natuur, met opgezette dieren, waaronder de bever en de steur. De eerste is terug in de Biesbosch en doet het goed, op de tweede wordt nog gewacht.

Luisteren naar de griendwerker

Naast de films zijn er interviews op video, te beluisteren via koptelefoons: zoals die van de griendwerker die terugkijkt op zijn leven en werk in de grienden, een boeiend verteller, daar blijf je graag even een minuut of 10 naar staan luisteren.

Omdat we voor 12.30 uur een plaatsje gereserveerd hadden op de fluisterboot konden we niet alles uitgebreid genoeg bekijken. Tijdens de tocht ontdekten we dat wellicht eerst varen en dan het museum beter werkt: nu hoorden we veel van wat we al gezien en gehoord hadden van de gids opnieuw. Andersom is het herkenning en kun je wat je interessant vindt nog verdiepen.
Het was een leuk rondje door brede en smalle kreken. Het was droog, de zon probeerde ondertussen zelfs even door de wolken te piepen. Het was niet koud en hoewel het voor de beleving van de omgeving, met water- en vogelgeluiden een fijne toevoeging was geweest, wilden enkele passagiers dat de ramen van de boot (die normaal openstaan bij zulk weer) gesloten bleven voor de tocht. Grr. Helaas, volgende keer beter, zullen we maar denken.

Met o.a. 300 bevers, 3 broedende paren zeearenden, visarenden in voor- en najaar begint de Biesbosch steeds meer een natuurgebied van allure te worden. Volgens onze gids komen in de Biesbosch vrijwel alle vogelsoorten voor die in de rest van Nederland voorkomen. Ook de platenwereld mag er zijn. Daarom organiseert Staatsbosbeheer speciale tochten in het gebied, zie: Staatsbosbeheertochten (link) Op eigen gelegenheid wandelen, fietsen of varen is ook mogelijk, zie daarvoor: Nationaal Park de Biesbosch (link)

Biesboschmuseum 2015

Maar voor ons zat het er voor vandaag op. We komen zeker nog eens terug, als ook de directe omgeving van het museum op orde is. Om alles nog eens nader te bekijken en om tijdens een wandeling ook van de natuur te genieten.

Dit museum werden bezocht in het kader van: Elke Maand Een Museum (KLIK HIER).

Voor informatie over het Biesboschmuseum:KLIK HIER

© JannieTr, augustus 2015.