Still Alice - bioscoopfilm over Alzheimer

Het Ledeltheater in Oostburg is een uniek theater. Het is bijna 60 jaar geleden gebouwd en heeft de sfeer van de vijftiger jaren goed bewaard, ondanks de nodige aanpassingen aan de eisen van deze tijd. Het wordt gerund door vrijwilligers, maar dat wil beslist niet zeggen dat het er amateuristisch aan toe gaat. Bekende artiesten treden er graag op, door de gemoedelijke sfeer en het enthousiasme van de directeur John Bolsius. Stef Bos noemt het zijn lievelingstheater, waar hij graag nieuwe shows uitprobeert. Voor ons de primeur dus.

Naast meerdere theatervoorstellingen per week in het seizoen zijn er in dezelfde zaal op de overige dagen ook films te zien. Daar maken we graag gebruik van: minder druk dan in Terneuzen, gratis parkeerplaatsen voor de deur en soms een herkansing voor films die in de grote bioscopen net weer weg waren.
Dat gold ook voor Still Alice, een film naar het boek met dezelfde titel van Lisa Genova.

Waar gaat het over?

Alice Howland is een gerenommeerde professor in de linguïstiek met drie kinderen. Ze heeft haar leven op een rijtje en niets lijkt haar geluk in de weg te staan. Op een dag begint ze woorden te vergeten. Ze wordt gediagnosticeerd met Alzheimer. Ze beseft dat haar zorgvuldig opgebouwde leven drastisch zal veranderen. Langzaam maar zeker begint ze de regie over haar eigen wereld te verliezen, terwijl de onderlinge banden binnen de familie steeds meer onder druk komen te staan. Een hartverscheurend en inspirerend portret over een onafhankelijke vrouw die worstelt om verbonden te blijven met de persoon die ze ooit was.
De film werd goed ontvangen op het Toronto Filmfestival. Julianne Moore ontving meerdere prijzen voor haar acteerprestaties. Ook won ze een Oscar voor deze rol (folder Ledeltheater).

Ledeltheater in Oostburg

Kijkervaring

Dementie koppelen we vaak als vanzelfsprekend aan oude mensen: dat de ziekte van Alzheimer ook bij relatief jonge mensen toe kan slaan, daar denken we liever maar niet over na. Ook Alice zelf kan het eerst niet geloven en denkt aan hele andere redenen voor haar vergeetachtigheid. Haar omgeving sust het aanvankelijk: dat kan niet, het komt wel weer goed. Wanneer de diagnose definitief is, stort haar wereld in. Maar bij de pakken neerzitten is niets voor Alice en ze zet alles op alles om zolang mogelijk enige helderheid van geest te bewaren om zo contact te kunnen blijven houden met haar man en kinderen.
De film laat niet alleen het verloop van het ziekteproces zien, maar ook de gevolgen voor de omgeving van de patiënt. Die soms goede en soms slechte dagen heeft. Die plotseling boos of verdrietig kan zijn, of bang en verward. Niet iedereen kan daar even goed mee om gaan. En dan is er nog de kwestie van de erfelijkheid bij jonge gevallen van Alzheimer. 

Kortom: een aangrijpende film die op een niet sentimentele manier inzicht geeft in wat het betekent voor patiënt en omgeving als er op relatief jonge leeftijd Alzheimer wordt geconstateerd. Voor mij zat er maar één tegenvaller in de film: de hoofdpersoon is een typisch Amerikaanse carrièrevrouw: zeer zelfbewust, perfect gekleed en met geforceerde glimlachjes. Voor Amerikanen zal ze ongetwijfeld herkenbaar en vertrouwd zijn. Dat decorum werd tot het eind van de film hooggehouden. Verward, stil, maar vrijwel zonder enig uiterlijk decorumverlies, dat is niet natuurlijk. Dat neemt natuurlijk niet weg dat Julianne Moore haar rol met verve speelde. De echte uitblinker was voor mij echter haar jongste dochter Lydia, gespeeld door Kristen Stewart. Zij kreeg dan ook een prijs voor beste vrouwelijke bijrol. De scene waarin ze (als enige) aan haar moeder vraagt: "Hoe voelt dat, als je Alzheimer hebt?" is een van de meest ontroerende. De interactie tussen moeder en deze dochter (die in alles haar eigen weg wil gaan) zijn heel belangrijk voor het verloop van het verhaal en voor het begrijpen van de impact van de ziekte op alle gezinsleden.

De film draait nog in verschillende bioscopen en zal ongetwijfeld ook nog op DVD verschijnen. Een aanrader, ook als je (nog) niet met deze ziekte te maken hebt in je omgeving.

© Jannie Tr, juni 2015