Marlen Haushofer (Frauenstein, 11 april 1920 – Wenen, 21 maart 1970) was een Oostenrijks schrijfster. Tijdens haar leven schreef ze diverse verhalen, novellen, romans en kinderboeken. Haushofers echte doorbraak kwam echter in 1963 met de roman Die Wand (De wand), waarvoor ze de Arthur Schnitzler-prijs kreeg toegekend. Dit boek gaat over een vrouw die door een doorzichtige wand radicaal wordt geïsoleerd van alle beschaving en zichzelf eenzaam en autonoom moet zien te redden. In Nederland was het werk van Marlen Haushofer niet erg bekend, maar inmiddels zijn er een aantal van haar boeken vertaald. Waaronder De wand, die ik na het zien van deze film zeker nog lezen wil.
De inhoud
Een vrouw staat op het punt een weekend door te brengen in de jachthut van haar nicht Luise, gelegen in een bergdal. Als Luise en haar echtgenoot na een avondje uit de volgende ochtend niet blijken te zijn thuisgekomen, gaat ze op onderzoek uit. Dan blijkt zich iets onverklaarbaars te hebben voorgedaan: het dal is door een glazen wand afgescheiden van de rest van de wereld. In gezelschap van een hond, een koe en een kat gaat ze hard aan het werk om te overleven. Ze inventariseert de bestaande voorraden, zoekt naar een plek voor een aardappelakker, struint het bos af op zoek naar eetbare planten, ze jaagt. En ze vervreemdt van zichzelf; om niet gek te worden en grip te houden op de tijd schrijft ze. Glashelder en minutieus laat Haushofer een vrouw verslag doen van haar dagelijkse strijd met de elementen en zichzelf. Zal haar isolement ooit worden doorbroken? (Achterkant DVD-hoes).
De kijkervaring
Een enorme uitdaging is het om een boek te verfilmen, waarin eigenlijk maar één persoon voorkomt en die dus niemand heeft om gesprekken mee te voeren. De scriptschrijver heeft dat opgelost door de gedachten van de vrouw en hetgeen ze opschrijft in haar dagboek door een voice-over uit te laten spreken. En eigenlijk versterkt dat nog meer de eenzaamheid waarin ze noodgedwongen moet leven.
De film is enerzijds heel spannend (komt er ooit een einde aan haar tragische lot, weet ze de problemen die zich voordoen het hoofd te bieden?) en beklemmend (hoe moet ze voorkomen dat ze gek wordt?). En tegelijkertijd is het een psychologisch en filosofisch meesterwerk. Het is duidelijk dat de teksten die de gedachten en hetgeen ze in haar dagboek schrijft weergeven, letterlijk uit het boek zijn overgenomen. Daarbij wordt in sfeervolle en betekenisgevende beelden getoond wat zich afspeelt. Soms ook wordt er gezwegen. De doodse stilte speelt ook een belangrijke rol in het verhaal.
Ik heb me geen moment verveeld bij het kijken naar dit intrigerende gebeuren. Je kunt de wanhoop en het gevecht tegen de dreigende waanzin goed aanvoelen. Veel van de teksten vragen om overdenking. Het tempo in de film lag laag genoeg om er bij betrokken te raken, maar over sommige uitspraken zou ik graag langer nadenken. Ook over de consequenties van de keuzes die ze maakt in de film. Hoe zou jezelf reageren, wat is reëel, wat wijsheid. Wat is de zin van het leven zonder andere mensen? Hoe belangrijk is ander leven om je heen, ook als het geen mens is? Wanneer houd je op met hopen en wat dan? Na afloop zat ik nog gedurende de gehele aftiteling wezenloos naar de voorbij komende namen te staren, diep onder de indruk.
Het verlangen dit boek te lezen is groot. Het leesverslag zal t.z.t. verschijnen op mijn andere blog: Mijn Boekenkast
Hieronder de trailer van de film via Youtube: Trailer Die Wand
© JannieTr, juni 2015.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten