zondag 25 januari 2015

Hulst - Oude muziek in een middeleeuwse basiliek

Als in een bijenkorf gonsde het in de Sint-Willebrordusbasiliek vanmiddag. Het geroezemoes van de gedempte stemmen loste op in de hoog opgaande gewelven. In het midden van de kerk, waar schip en dwarsbeuk elkaar kruizen, stonden stoelen en muziekstandaards klaar op een iets verhoogd podium. Ervoor rijen houten kerkstoelen, wiebelend op de grafzerken van ambachtsheren en schepenen.

In 2009 is deze Hulster Basiliek verkozen tot de "Mooiste kerk van Nederland". Daar gingen eeuwen van bouwen en verbouwen aan vooraf. De basis voor de huidige gotische kerk werd gelegd in 1462. Ze heeft heel wat branden en oorlogen moeten doorstaan. Maar na de laatste restauratie in 1998 staat ze er weer in volle glorie bij. Deze 15de eeuwse kerk mocht vanmiddag het decor vormen voor jonge musici die muziek uit de 16de en 17de eeuw op oude instrumenten en zingend tot leven brachten. 

Het Koninklijk Conservatorium in Den Haag is op het gebied van Oude Muziek toonaangevend in de wereld. Jaarlijks kiezen docenten en studenten een afstudeerproject uit met steeds een ander thema. Dit jaar was dat "Cries and Tears of London". Een markttafereel uit het Londen van de late middeleeuwen werd tot inspiratiebron genomen. Bij Cries moet je denken aan de markt: de omroeper, de marktkooplui die waren aanprijzen en de bedelaars. Bij Tears aan de tijdgeest van het Engeland in die periode: Vreugde en melancholie gingen er goed samen. 

Het gezelschap dat naar Hulst kwam, wordt een consort of instruments genoemd (KLIK HIER). Consortmuziek was populair in de huishoudens van welgestelde families in de Elizabethaanse tijd en werd geschreven door belangrijke componisten uit die tijd: John Dowland (1563-1626), Anthony Holborne (1545-1602), Orlando Gibbons (1583-1625). Of eerder door Christopher Tye (1500-1573) en later door Henry Purcell (1659-1695). Ze kwamen allemaal aan bod tijdens het optreden.
In dit geval bestond het consort uit allerlei soorten blokfluiten en viola da gamba's, luiten en zangers. Ook de docenten Mieneke van de Velde (gamba) en Daniël Brüggen (blokfluit) speelden mee. Op de videofilm (zie hieronder of gebruik DEZE LINK) een eerder optreden in Middelburg met een van de muziekstukken die ook vandaag op het programma stond: Lend your ears to my sorrow van John Dowland.



Het was heel bijzonder om zoveel jonge mensen (van over de hele wereld) zo intensief met hun grootste passie bezig te zien. Er werd ademloos geluisterd naar de ontroerend mooie stemmen en hartverwarmende bespeling van de prachtige oude instrumenten. 
Als je je ogen sloot, waande je je in een andere tijd. In deze indrukwekkende basiliek werden de eeuwen weggespeeld en hoorde je dezelfde muziek als ooit de ambachtsheren en schepenen onder je voeten.

©JannieTr, januari 2015.

donderdag 22 januari 2015

Vele vormen van verbeelding in Breda

Mijn ervaring is: je kunt je nog zoveel voornemen, maar als je geen concreet plan hebt, dan lukt het vaak niet. En dus was ik heel blij met het initiatief van Door Suzanne: Elke Maand Een Museum (KLIK HIER). Het begint al met de voorpret: uitzoeken waar we deze maand eens heen zullen gaan en dan constateren dat er zoveel meer te ontdekken valt, dan je voor mogelijk hield.

Onze eerste uitstap is Breda geworden. Omdat we in Zeeuws-Vlaanderen wonen, zijn we 45 minuten onderweg met de auto om bij het NS-station in Goes te komen. Maar als er verder geen vertragingen zijn, ligt Breda op een aanvaardbare afstand. Op de heenweg hadden we geluk: door een gaslek bij Roosendaal reden de treinen niet verder vanaf daar, maar overstappen in de trein naar Breda kon gelukkig wel! Terug hadden we pech: treinverkeer tussen Breda en Roosendaal was niet mogelijk. Dat werd omrijden en kou lijden op tochtige perrons en uren later thuis. Dan ligt ook Breda ineens ver van Zeeuws-Vlaanderen.... Het is maar goed dat het aan het einde van een verder geslaagde dag gebeurde.

Het Miniaturen- en Poppenhuismuseum

Door een winters Valkenbergpark en langs Het Kasteel van Breda wandelden we naar het Begijnenhofje aan de Catharinastraat. In het Poorthuis bevindt zich het Miniaturen- en Poppenhuismuseum: twee verdiepingen met de wereld in het klein. Het meeste is gemaakt door Tine Merkx, ze bouwde meer dan 70 jaar aan haar collectie tijdsbeelden. De Begijnenkerk, het Begijnenschooltje en een Begijnenhuisje. Een hoedenwinkeltje met 80 hoedjes, een bibliotheek met 800 boeken, een bloemenwinkel vol boeketten en planten. Wasdag, een cafeetje, het leven op een boerderij. Alles wat je ziet is zelf gemaakt: op een film van een kwartiertje zie je hoe ze dat doet.

Maar er zijn ook enkele poppenhuizen gemaakt door anderen. Bijzonder is het grachtenpand uit 1931: voor de oorlog gemaakt voor een Joods meisje dat de Alkmaarse Anne Frank genoemd zou kunnen worden, haar geschiedenis is vergelijkbaar.
Wie meer wil weten kan op de website van het museum terecht (KLIK HIER). De MJK is er niet geldig, maar voor € 3,50, incl. een kopje koffie, een hartelijke ontvangst en desgewenst uitleg bij wat je nog zou willen weten is dit lieve museumpje een bezoekje waard!

Het MOTI-museum

Van hier naar het MOTI-museum aan de Boschstraat is maar een paar minuutjes lopen. MOTI staat voor Museum Of The Image (het heette vroeger het Graphic Design Museum). In het MOTI-Café gebruikten we eerst een (voortreffelijke, lichte, maar verse) lunch en lazen ons in met behulp van de MOTI Beeldcultuurkrant die op tafel lag. Titel van dit nummer: LOGO IS OVER, if you want it.
Een fantastisch blad, je blijft er in lezen. Maar gelukkig mag je het mee naar huis nemen. Het laat je zien hoe sterk beelden zijn: je hoeft maar een onderdeeltje te zien van een logo en je herkent bij welke firma het hoort. Dat kan een merk ook opbreken: als een herkenbaar deel van het logo gebruikt wordt voor anti-reclame, google bv. maar eens op LOGO BP en kijk wat je dan ziet. 

Een artikel over de voordelen van Logo's stelt o.a. "Eerst was er het beeld dat het verhaal probeerde te vertellen, daarna kwam het schrift. Maar het beeld is efficiënter dan taal, de boodschap komt doorgaans meteen over. Mensen hebben minder de tijd om goed te lezen door de enorme hoeveelheid informatie die op ze afkomt. Een logo staat voor een verhaal dat er achter zit, dat hoeft niet meer uitgelegd te worden. Langzamerhand begint taal de toevoeging aan het beeld te worden en laat het leven zich vangen in beelden. Denk maar aan de pictogrammen die ook buitenlanders "verstaan". Nog even en we hebben een global language met behulp van beelden.".

Tijd om het museum in te gaan. In de kelder bevindt zich de permanente opstelling en op de begane grond zijn 3 lopende tentoonstellingen: 

1. Born Digital (kunst van jonge kunstenaars, via moderne digitale technieken)

2. I love Breda, Kijk mijn Wijk (met foto's die per wijk aangeleverd zijn door bewoners en die volgens hen een goed beeld van hun wijk geven; wij kennen die wijken niet, maar het viel ons op, dat op de foto's in volkswijken vooral mensen te zien waren en in buitenwijken vooral natuur, zonder mensen....) 


3. Waanzien, waarin we konden ervaren hoe we misleid kunnen worden door beelden, iets anders zien, dan er te zien is! Leuk om de experimenten uit te proberen: hoe goed ben jij in het goed kijken en echt zien? Een filosofisch aspect was er voor wat er met kunstwerken gebeurt: Sterrennacht van Van Gogh bv. Je kreeg te zien wat er allemaal met dat werk gebeurde: nagemaakt, op een heel nieuwe manier geschilderd, op dienbladen en sjaals afgebeeld. En daarbij de vragen: mag je het kopiëren, is alle namaak lelijk, is vercommercialisering slecht, of geeft het juist bekendheid aan de kunstenaar e.d. Deze laatste tentoonstelling is nog het hele jaar te zien en ook leuk voor kinderen.
De MJK is hier geldig. Meer info over het museum: KLIK HIER


De Cinema van het Chassé-theater

Maar we waren nog niet klaar met de verbeelding in Breda. Aan het eind van de middag gingen we naar de Cinema van het Chassé-theater waar de documentaire The salt of the earth draaide. De film is genomineerd voor een Oscar voor Beste Documentaire. Regie Wim Wenders / Brazilië 2014. Hij is op 3 dec. 2014 in première gegaan.

Deze bijna 2 uur durende film toont een portret van de wereldwijd gerenommeerde fotograaf Sebastião Salgado (1944). Hij maakte ontelbare reizen en kwam steevast terug met indringende foto's die de wereld ontroerden, schokten of verbaasden. Hij woonde bij inheemse volkeren en leefde in vluchtelingenkampen. Was getuige van het drama van Rwanda en de onblusbare branden in Koeweit. Het is heel bijzonder de foto's van deze geëngageerde fotograaf te zien terwijl hij er zelf over vertelt. Hoe zijn leven zich ontwikkelde vanuit het idee dat als de mensheid maar weet wat er gebeurt, er ook oplossingen zullen komen. Maar als hij tenslotte ontdekt, dat het zo niet werkt en hij de ellende die hij probeert over te brengen zelf niet meer aan kan, dreigt hij in te storten. Hij ziet de wereld en de mensheid als verloren. Op tijd ontdekt hij dat er nog veel moois op aarde is en gaat ongerepte natuur fotograferen en zorgt samen met zijn vrouw voor het ontwikkelen van nieuw regenwoud op plekken waar dat al verdwenen was. Er is nog hoop!

Wil je zijn foto's bekijken, dan kun je er honderden vinden via googlen op zijn naam en afbeeldingen. Vanwege het copyright kan ik er hier geen bij zetten. Meer over de documentaire: KLIK HIER  

Citaat uit de permanente tentoonstelling van het MOTI:
"Sinds de maanlanding in 1969 maken we historische gebeurtenissen steeds vaker live mee. Dankzij de televisie zien we meer beelden dan ooit tevoren. Ze worden deel van ons collectieve geheugen. Niet alleen het directe leefmilieu bepaalt onze kijk op de wereld, maar ook de beelden die via de media tot ons komen".

Ook de documentaire over Sebastião Salgado heeft voor mij dit effect gehad.

© JannieTr, januari 2015.


maandag 5 januari 2015

Elke Maand Een Museum: #EMEM

Dankzij Suzanne (KLIK HIER) gaat het er misschien dit jaar dan toch eindelijk eens van komen: mijn museumjaarkaart en mijn kortingsabonnement van de NS worden eindelijk gebruikt waarvoor ze ooit bedoeld waren.
Ieder jaar opnieuw moet ik na een jaar constateren dat ik de gratis reisdagen niet opgemaakt hebt en dat ik mijn MJK eigenlijk net zo goed niet had kunnen kopen, want ook die is nauwelijks gebruikt. En dat is zo jammer, want de keren dat we er mee op stap gingen, hebben we mooie dingen gezien en een fijne dag gehad.

Ook met het theaterabonnement zat het niet mee dit jaar. Ziekte en onheil in de familie zorgden ervoor dat onze kaarten verliepen of dat we er anderen een plezier mee moesten doen. Te lang uitstellen betekende dat de films die ik graag wilde zien net weer uit de bioscoop verdwenen op het moment dat wij zouden gaan.

Alleen de musical De Soldaat van Oranje (KLIK HIER) kan niemand ons meer afnemen: dat is gelukkig wel gelukt. En dat was formidabel. Er zullen niet veel mensen zijn die hem niet gezien hebben, maar voor wie nog twijfelt: gaan! Ik beloof dat je er geen spijt van zult krijgen.
Maar dan 2015. Suzanne schrijft op haar blog al een poosje (naast boeken) over haar bezoekjes aan musea en nam zich voor in 2015 elke maand minstens 1 museum te bezoeken. "Wie doet er mee?"vroeg ze: #EMEM (Elke Maand Een Museum). Dat was allemaal zo aanstekelijk dat ik besloten heb mee te doen en daartoe dit nieuwe blog gemaakt hebt (naast mijn boekenblog) om daar verslag van te kunnen doen. Soms heb je zo'n zetje nodig.

Ik heb intussen al een beetje zitten zoeken wat haalbaar is vanuit Zeeuws-Vlaanderen. En ik heb voorlopig een optie op 2 steden: Brugge en Breda. Beide hebben meerdere mooie musea.
Als het Brugge wordt, gaan we denk ik naar Choco-Story (KLIK HIER), het Chocolade museum, in een historisch gebouw uit 1480. Men wil daar: De geschiedenis van de verwerking van cacao tot chocolade bekend maken en de kwalitatieve en gezondheidsaspecten van de Belgische chocolade promoten. Van bezoekers heb ik vernomen dat het ook historisch erg interessant is.
Wordt het eerst Breda, dan gaan we op bezoek bij het Miniaturen- en poppenhuismuseum (KLIK HIER) en het  MOTI-Museum (KLIK HIER). In het Museum of the Image is de tentoonstelling Waanzien. Volgens de website:

"Hoe word je wijs uit de beeldenwaan van de dag? Prik jij door de beeldtricks van spindoctors, glossy advertisers en foodmarketeers? Laat jij je beïnvloeden door sociale dresscodes, schoonheidsidealen of pornobeelden? Hoe houden je hersenen je voor de gek met beeld? Kortom: wat doet beeld met jou en wat doe jij met beeld?"

Klinkt goed. Wordt vervolgd!

© JannieTr, januari 2015.