dinsdag 9 januari 2018

Het geheime dagboek van Hendrik Groen: de tv-serie

Het boek

Het boek Pogingen iets van het leven te maken, het geheime dagboek van Hendrik Groen, 83 1/4 jaar verscheen in juni 2014. Binnen de kortste keren was het een bestseller en in 2016 werd het boek bekroond met de Publieksprijs voor het Nederlandse boek. Jarenlang was onbekend wie er schuil ging achter het pseudoniem. De speculaties liepen uiteen van Sylvia Witteman tot Arnon Grunberg. Het bleek uiteindelijk te gaan om Peter de Smet, die geen behoefte had aan de publiciteit die bij een bestseller hoort en zich na de ontdekking verder op de achtergrond hield. 

Samenvatting 

Hendrik Groen mag dan oud zijn, hij is nog lang niet dood en niet van plan zich eronder te laten krijgen. Toegegeven: zijn dagelijkse wandelingen worden steeds korter omdat de benen niet meer willen en hij moet regelmatig naar de huisarts. Technisch gesproken is hij bejaard. Maar waarom zou het leven dan alleen nog maar moeten bestaan uit koffiedrinken achter de geraniums en wachten op het einde? In korte, ogenschijnlijk luchtige, maar vooral openhartige dagboekfragmenten laat Hendrik Groen je een jaar lang meeleven met alle ups en downs van het leven in een verzorgingshuis in Amsterdam-Noord. Op de laatste dag van het jaar zal het nog moeilijk zijn om afscheid nemen van dit charmante personage... (achterflap)

De televisieserie

In 2017 werd aan Martin van Waardenberg gevraagd een scenario te schrijven voor de verfilming van het boek. Door Omroep Max werd de tv-serie vervolgens onder de titel Het geheime dagboek van Hendrik Groen de afgelopen weken in twaalf afleveringen uitgezonden. 
Omdat het een dagboek is, waarvan elk hoofdstuk een maand bestrijkt, heeft hij de serie opgedeeld in twaalf afleveringen en maanden. 'Op die manier zie je de seizoenen aan je voorbijtrekken.' Iets wat in het boek geen onbelangrijk thema is. Hendrik Groen beschrijft regelmatig welke impact het veranderlijke Nederlandse weer heeft op het wel en wee van de bewoners in het verzorgingstehuis, wier actieradius bij sneeuw, regen of een hittegolf ernstig wordt ingeperkt. 
Voor de serie moest Van Waardenberg er wel heel wat bij verzinnen. 'Het boek was niet voldoende om twaalf afleveringen te kunnen vullen. Ik kreeg carte blanche, maar ik had wekelijks overleg met de schrijver van het boek en de regisseur.'

Het resultaat

Ik ben nooit begonnen aan het lezen van het boek. Vooral omdat er nogal eens beweerd werd dat het boek hilarisch was. Ik houd niet zo van hilarische boeken en bij de combinatie daarvan met oude mensen die hun laatste levensdagen moeten slijten in een verzorgingshuis kon ik mij niets voorstellen. Het was dan ook met gemengde gevoelens dat ik de eerste aflevering van de tv-serie bekeek. En al helemaal toen ik zag dat één van de hoofdrolspelers een bekende komiek was: André van Duin. 
Maar wat ben ik blij dat ik toch ben gaan kijken. Ik had er geen aflevering van willen missen. Ik kan het verhaal dat we te zien kregen echt niet hilarisch noemen: er zitten komische elementen in die moeten voorkomen dat het geheel te zwaarmoedig wordt en die de aandacht voor de kwalen en de afhankelijkheid die de ouderdom met zich meebrengt, moeten verzachten.

Zowel in de serie als in het boek verenigen Hendrik Groen (gespeeld door Kees Hulst) en enkele medebewoners (onder anderen André van Duin en Olga Zuiderhoek) zich in de Omanido-club: Oud Maar Niet Dood. Daarmee proberen ze zich te ontworstelen aan de dagelijkse sleur van het tehuis. Ze weten dat ze voor veel mensen afgeschreven zijn en dat de tijd voortschrijdt, maar leggen zich daar niet bij neer. Daarin onderscheiden ze zichzelf op een positieve manier.

Het commentaar van sommige bloggers die het boek hilarisch vonden, was nu dat de serie te traag was. Dat verbaasde mij. Misschien is het het leeftijdsverschil waardoor jongeren niet goed aan kunnen voelen hoe het is om zo oud te zijn en in een verzorgingstehuis te moeten wonen. Of hoe pijnlijk het bijvoorbeeld is als een apothekersassistente op luide toon met je over de incontinentieluiers praat, terwijl de anderen in de apotheek mee kunnen luisteren. Dat is echt niet hilarisch.
De drie hierboven genoemde acteurs hebben een buitengewoon goede prestatie geleverd. Vooral André van Duin verraste me. Maar ook de andere acteurs zetten geloofwaardige ouderen neer. Ouderen zijn traag, maar daarom nog niet minder enthousiast!

Ik heb genoten van de serie, maar toch zal ik het boek niet meer gaan lezen. Waarom zou ik een goede ervaring laten overschaduwen door een boek dat me misschien minder aanstaat? Ik heb begrepen dat er een vervolg op het boek is geschreven: Zolang er leven is: Het nieuwe geheime dagboek van Hendrik Groen, 85 jaar verschenen in 2016. Is er iemand die dat gelezen heeft? Ik heb er weinig over gehoord. Wie weet lees ik dat nog eens. Want Hendrik Groen en zijn vriend Evert laten me voorlopig nog niet los.

© Jannie Trouwborst, januari 2018.